Kurtuluş Savaşı'nda İngiliz Cephesinin Şekillenmesi
Kurtuluş Savaşı'nda İngiliz cephesi, doğrudan bir savaş hattından ziyade dolaylı bir mücadele alanı olarak şekillenmiştir. İngilizler, Anadolu'daki direnişe karşı çeşitli stratejiler izlemiş ve bu süreçte farklı cephelerde rol oynamışlardır.
İngilizlerin Temel Stratejileri ve Cephe Anlayışı
- İngilizler, I. Dünya Savaşı sonrasında imzalanan Mondros Ateşkes Antlaşması'na dayanarak Anadolu'nun stratejik noktalarını işgal etmişlerdi. Ancak Kurtuluş Savaşı başladığında, doğrudan büyük çaplı bir askeri çatışmaya girmekten kaçındılar.
- İngiliz cephesi daha çok siyasi, ekonomik ve destek temelli şekillendi. Yunan ordusunu silah, maliye ve lojistik açıdan destekleyerek Türk direnişini dolaylı yoldan kırmayı hedeflediler.
- İngilizler, Anadolu'da kurulan Kuva-yi Milliye hareketine ve Ankara Hükümeti'ne karşı İstanbul Hükümeti'ni destekleyerek iç çatışmaları körüklediler.
İngilizlerin Doğrudan ve Dolaylı Müdahaleleri
- İngiliz birlikleri, İstanbul, Çanakkale, Musul ve Doğu Anadolu'nun bazı bölgelerinde konuşlanmıştı. Ancak Mustafa Kemal önderliğindeki düzenli orduyla doğrudan çatışmaya girme riskini göze almadılar.
- İngilizler, Yunan işgal kuvvetlerini açıkça desteklediler. Yunan ordusunun Batı Anadolu'yu işgal etmesine ve ilerlemesine askeri danışmanlık, silah ve cephane sağlayarak destek verdiler.
- İngilizler, Sevr Antlaşması'nın uygulanması için diplomatik baskıyı sürdürdüler. Ankara Hükümeti'ni tanımadılar ve uluslararası arenada yalnızlaştırmaya çalıştılar.
İngiliz Cephesinin Zayıflaması ve Sonuç
- Türk ordusunun Sakarya Meydan Muharebesi'ndeki zaferi ve Büyük Taarruz sonucunda Yunan ordusunun kesin mağlubiyeti, İngilizlerin Anadolu politikasını çökertti.
- İngiliz kamuoyunda savaş karşıtı sesler yükseldi ve hükümet, askeri bir müdahalenin maliyet ve risklerini göze alamadı.
- Sonuçta İngilizler, Lozan Antlaşması'nı imzalamak zorunda kaldılar ve Türkiye'nin bağımsızlığını tanıdılar. İngiliz cephesi, dolaylı müdahalelerle şekillenmiş ancak Türk direnişi karşısında etkisiz kalmıştır.
|